Kurban Üçgeni

Kurban Üçgeni

Kurban rolüne girdikçe kendini kontrolden çıkmış hissetmeye başlıyorsun. Ve sonra kendini kurtarmak için aklına zekice bir fikir geliyor; fazla kilolarını verebileceğin yeni ve gelişmiş yoğun bir diyet programı uygulamak. Tatilin yaklaştıkça, beklediğin sonucu alamadığın için kendine zorbalık yapmaya başlıyorsun. İki haftada 10 kilo, eğer programa uyarsan kilolarını verebileceğini söylemişlerdi. Seni tekrar çaresiz kurban haline getirene kadar kendini azarlıyorsun. Ve bu sinsi döngü böylece devam ediyor.

Bu örnek kurban üçgeninin her gün gerçekleştirdiğimiz örneklerinden biri. Kurban üçgeni kişisel güç kaybının nihai şeklidir. Diane Zimbaroff’un da bahsettiği gibi, “Kurban Üçgeni eşbağımlı aileler ve bağımlılıkların temelidir.” Birçok araştırma bu işlevsiz örüntülerin çocuklukta öğrenildiğini gösterir.

Kurban Tuzağından Kurtulmak adlı kitabında Diane Zimbaroff şunları söyler,

“İnsanlar yaşamlarının erken dönemlerinde öğrendikleri örüntüleri tekrar oluşturma eğilimine sahiptirler.”

Kitapta bahsedilen örüntülerden bazıları:

1. Kaosa bağımlılık
2. Yakınlık korkusu
3. Bir öngörülemezlik hissi
4. Konuşulmamış kurallar-“Konuşma, Güvenme, Cevap verme, Sessiz ol.”
5. Çatışmanın çözülememesi
6. Karışık mesajlar
7. “Kendin olma.” – Şahsi ve kamusal benlik oluşturma.

Kurban üçgeninde oyunculara bakacak olursak;

Bu roller, biz işlevsiz aile ilişkilerinden öğrendiğimiz erken örüntüleri iyileştirmek için sorumluluk alana kadar oynanmaya devam eder.

Bu işlevsizliğin derecesi onu deneyimleyen çocuğa göre değişir. Çocukken işlevi olan bir davranış yetişkin olduğumuzda işlevsiz olabilir. Belki de anne babanın sen yatmadan kavga ettiği ve sabah kalktığında her şeyin normal olduğunun söylendiği bir evde yetiştin. Kavga hakkında hiçbir şey konuşulmadı ve sen kafan karışmış bir haldeydin. Hayatının çok erken dönemlerinde, gerçeklik algına güvenmemen gerektiğini öğrendin. Belki bu erken deneyimler hayatının ilerleyen dönemlerinde senin Kurban Üçgeni etrafında amaçsızca dönmene sebep oldu? Wellness Enstitüsünde ilk yaptığımız çalışmada, “Başka bir insanın hayatı için sorumlu değilim.” demeyi öğrendik. İşte tam da bu çalışmayı etkili yapan şey bu, bilinçaltımızı bu otomatik rolleri oynamaktan uyandırdık ve yeni içgörüler elde ettik. Şifa çalışmamıza aktif bir şekilde katıldıkça, yaşamlarımıza tam bir katılım için kapasite ve derin bir özgürlük hissi elde ettik.

Kurban Üçgeninde rol oynayan kişilikler kimlerdir?

1. Kurban:

Çaresiz hisseden ve kendi için üzülen

Kurban Cümleleri:

• “Eğer ailem böyle olmasaydı, terapiye gelmezdim.”
• “Eğer eski karım olmasaydı, mutlu olabilirdim.”
• “Eğer o şehirde yaşamasaydım, başka biri olma şansım olurdu.”
• “Eğer hükümet olmasaydı, zengin olabilirdim.”

Dünyayı Temel Yansıtış Biçimleri:
Suçlama ve bahaneler

Hipnoterapide söndürülecek hisler:

• Çaresizlik
• Kendine acıma (kendi ve diğerleri için üzülme)
• Utanç- Ben kötüyüm.
• Suçluluk- Benim hatamdı.
• Kaygı
• Terk edilme korkusu

Kurbanın Özellikleri

• Çaresizlik
• Yazık bana
• Kendine acıma
• Diğerlerini suçlama
• Madde kullanımı
• Bağımlılıklar
• Dünya BANA borçlu

Temel sorgulaması:
Kurban olmakla ne kazanıyorum?

2. Kurtarıcı:
   “Başkalarının sorumluluğunu alan kişi, ailenin sorunlarını çözmek ve alkolik babasına bakmanın onun sorumluluğu olduğunu düşündüğü işlevsel olmayan bir ailede büyümüştür.” (Kurban Tuzağından Kurtulmak) 

Kurtarıcı Kimliği:
Temelde, kurtarıcı kurban olmanın yoğun hislerini taşır. ‘Yardımsever’ görünüşlerinin ardında genelde kurtarmak için bir kurban ararlar ki kendi yaşamlarında kurban gibi hissetmeyi bırakabilsinler. KURBAN ve KURTARICI arasında eşbağımlı bir ilişki kurulur.

Dünyayı Temel Yansıtış Biçimleri:
Kibir hissi. Başkaları için neyin doğru olduğunu düşünme ve umma.

Hipnoterapide söndürülecek hisler:

• Baskı, stres, herkes için sorumlu hissetme
• Suçluluk
• Kaygı
• Terk edilmek korkusu, karşılanmamış ihtiyaçlar
• İhtiyaç duyulma ihtiyacı
• Yalnızlık, boşluk

Kurtarıcının Özellikleri:

• Yardım eden- yüksekten bakma ve diğerlerini bağımlılıkları için suçlama
• Çok fazla işi üstlenip kendini feda etmekten muzdarip
• İhtiyaçlarını ve ‘Kendini’ görmezden gelir.
• Gerçek hislerinden kaçınır.
• Aşırı stresli
• Stres kaynaklı hastalıklar
• “Sana ne yaptığımı görmüyor musun?”
• “İyiyim.”- sahte bir gülümsemeyle
• “Bir şeye ihtiyacım yok- senin için ne yapabilirim?”

Temel Sorgulaması:
Kurtarıcı olmakla ne kazanıyorum?

3.Zorba:
Zorba; istismar (fiziksel, duygusal ya da cinsel), sevgiyi reddetme, cinsel tatmin ya da maddi rahatlık gibi birçok yolla kendini gösterir. (Kurban Tuzağından Kurtulmak)

Zorba Kimliği:
Duygularını sağlıklı bir şekilde açıklayamama

Dünyayı Temel Yansıtış Biçimleri:
Diğerlerini istismar eder ve utandırır.

Hipnoterapide söndürülecek hisler:

• Terk edilme korkusu
• Utanç
• Suçluluk
• Çaresizlik 

Zorbanın Özellikleri:

• Diğerlerini istismar etme
• Kontrol etmek için suçluluğu kullanma
• Çekilme
• Alkol ve uyuşturucu kullanımı
• Köpürmeler
• Diğerlerini suçlama

Temel Sorgulaması:
Zorba olmakla ne kazanıyorum?

Diane’nin bize hatırlattığı gibi, “Bir kere kurban örüntüleri bırakıldığında, gerçekten kim olduğunu bulabilmen için kapılar açılacaktır. Ne hissettiğini ne istediğini ve hayatında neleri kurduğunu derin bir seviyede bileceksin. Kendin dışında bir onay aramayacaksın artık. İçinden derin ve hakiki bir onay almak için bir özgüven duyacaksın.”

Kurban Üçgenindeki üç rol kendi aralarında değişebilir ve insanlar genelde çok doğal bir şekilde ve belirli durumlara tepki olarak birinden diğerine geçerler. Bu üçgen oyunu eşbağımlı ailelerde çok küçükken öğrenilir. Genelde bireyler olarak kendimizle ilişkimizde bu üçgen etrafında döneriz. ‘Bir başkası’ bu oyunu oynamak için her zaman gerekli değildir.

Kurban Üçgenine oldukça bağımlı olabiliriz. Diane’nin danışanlarıyla hayat boyu çalışmasının da işaret ettiği gibi, “Kurban olan insanlar her zaman kurtarıcı ve zorbaları hayatlarına çekerler. Seninle bu oyunu oynayabilecek kimse yoksa yakında birini bulacaksın.” Üçgendeki rolünü tanımlamak için cesaretini ve isteğini topladığında, tam anlamıyla uyanık ve farkında bir hayat yaşayabilmek için ve işlevsel olmayan davranışları çözmek için senin için bir boşluğu dolduracak bir terapist ile bağlantı kurman zorunlu hale gelir. Geçmişin katmanlarını soymaya ve işlevsizliğin bilinçaltı iplerini sökmeye istekli olun. 

Kendini olumlama:

• “Hayatımdaki deneyimlerim için %100 sorumluyum.”
• “Artık hayatımda sağlıklı seçimler yapma gücünü geri alıyorum.”
• “Şimdi hislerimi sağlıklı bir şekilde ifade ediyorum.”
• “Kendimi seviyorum ve onaylıyorum.”

Kurban Üçgeni hakkında daha fazla bilgi edinmek ve bu alanda çalışan Türkiye’deki uzmanlar hakkında bilgi sahibi olmak için Ahenk Psikoloji ile iletişime geçin. Geçmişteki örüntüleri serbest bırakıp gücünüze tamamen adım atabilmeniz için bölgenizdeki bir profesyonelle bağlantı kurun.

Sarah Dickey 

Çeviri: Kübra Tör